Wycena samochodu ma kluczowe znaczenie w procesie szacowania odszkodowania za uszkodzony pojazd. Od wartości pojazdu przed szkodą zależy kwalifikacja szkody: szkoda częściowa lub szkoda całkowita.
W jaki sposób obliczana jest szkoda?
Wartość pojazdu przed szkodą określa się zazwyczaj za pomocą specjalistycznego systemu, na przykład Info-Expert czy Eurotax. Obliczając tę wartość system bierze pod uwagę:
- model pojazdu (zaszyfrowany w numerze VIN)
- rocznik pojazdu
- jego przebieg
- ilość właścicieli
- kraj pochodzenia (pierwszego zakupu)
- stan ogumienia
- przebieg (stan licznika przejechanych kilometrów)
- ogólny stan pojazdu
- wcześniejsze szkody, dodatkowe wyposażenie i inne
Pozwala to na ustalenie przybliżonej wartości pojazdów, która nie zawsze jednak pokrywa się z jego wartością rynkową. Po ustaleniu wartości naprawy (zazwyczaj po szczegółowych oględzinach uszkodzonego pojazdu przez rzeczoznawcę, przeczytaj więcej: Cennik rzeczoznawcy samochodowego (eksperta wysłanego przez ubezpieczyciela sprawcy) porównuje się ją z wartością pojazdu przed szkodą.
Jeżeli wartość naprawy nie przekracza wartości pojazdu mamy do czynienia ze szkodą częściową. Wówczas ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie równe wartości tejże naprawy. Jeżeli zaś wartość naprawy jest wyższa niż wartość pojazdu przed szkodą zachodzi szkoda całkowita.
Wtedy odszkodowanie obliczenia jest metodą różnicową, tj. jako różnica wartości pojazdu przed szkodą i wraku pojazdu.
Uzyskanie odszkodowania od ubezpieczyciela
Wrak pojazdu, tj. pojazd uszkodzony, którego naprawa jest ekonomicznie nieuzasadniona, gdyż przekracza wartość pojazdu przed szkodą, również ma jakąś wartość. Czasem można wydobyć z wraku uszkodzone części, a czasem jest to jedynie wartość złomu.
Wartość uszkodzonego pojazdu można wyliczyć za pomocą wyżej wymienionych systemów wprowadzając do nich zakres uszkodzeń. Jednakże bardziej powszechną metodą jest wystawianie wraku pojazdu na aukcję – za wartość wraku uznaje się najwyższą ofertę.
W tym momencie ubezpieczyciel pomaga poszkodowanemu w sprzedaży wraku pojazdu – paruje go z oferentem by załatwili sprzedaż wraku już między sobą.
Przyjmuje się, że wartość wraku pojazdu określona aukcyjnie jest wartością rzeczywistą i ten sposób wycena samochodu jest bardzo ciężka do podważenia. Wartości pojazdu obliczane w systemie zależą od tego, kto wprowadza do systemu dane – błędnie wprowadzone lub niezgodne ze stanem faktycznym zmieniają jego wartość.
Zdarza się, że wartość pojazdu przed szkodą jest zaniżana lub wartość wraku jest zawyżona, czego konsekwencją jest zbyt niskie odszkodowanie, zobacz tutaj: Zaniżone odszkodowanie.
Może zdarzyć się również sytuacja, w której wartość naprawy jest specjalnie zawyżona, aby przekroczyła wartość pojazdu i szkoda zmieniła kwalifikację z częściowej na całkowitą.
Należy również podkreślić, że niewielki wpływ na wartość pojazdu przed szkodą ma niedawno przeprowadzony remont, wymiana części eksploatacyjnych czy zatankowanie do pełna. W prawie polskim nie bierze się również pod uwagę wartości sentymentalnej, dla wartości pojazdu bez znaczenia pozostaje fakt, że był on pamiątką rodzinną.
Przeczytaj koniecznie artykuł: ,,Odzyskanie odszkodowania od nieubezpieczonego kierowcy - co robić?"